Witajcie!

Od jakiegoś czasu na rynku kosmetycznym swoją obecność coraz silniej manifestują kosmetyki ekologiczne i organiczne. Często nazywane są bio- lub eko-kosmetykami, a my sięgamy coraz chętniej po linie tzw. naturalne, gdyż uważamy że są zdrowsze, bezpieczniejsze i skuteczniejsze od produktów tradycyjnych.

Czym są ekokosmetyki?

W 1996 roku powstał Komitet Ekspertów Produktów Kosmetycznych  przy Komitecie Zdrowia Publicznego Rady Europy (ESCOP). Komitet opracował definicję kosmetyku naturalnego:

Niestety, w Polsce oraz UE nie ma obligatoryjnych uregulowań prawnych definiujących posługiwanie się takimi określeniami jak: produkt ekologiczny, produkt naturalny.

Kosmetyk naturalny

Producenci często określają tak linie preparatów, których składniki pozyskiwane są wyłącznie z ekologicznych i certyfikowanych upraw i plantacji. Zawierają one w swoim składzie tylko naturalne surowce:

- oleje roślinne,

- tłuszcze i woski,

- wyciągi z ziół i nektaru kwiatów, 

- olejki eteryczne.

Surowce te pochodzą z kontrolowanych upraw ekologicznych lub zbierane są z dziko rosnących roślin. Dozwolone są także składniki pochodzenia zwierzęcego, pozyskiwane z żywych zwierząt, np. mleko, lanolina, wosk pszczeli. Takie kosmetyki powinny zawierać wyłącznie naturalne barwniki, a także nie mogą być dodatkowo perfumowane, stąd często ekokosmetyki nie mają pięknego zapachu jak nowoczesne produkty rekomendowanych firm kosmetycznych. 

ESCOP dodatkowo określił jakie surowce kosmetyczne są zakazane podczas produkcji ekokosmetyków:

- parabeny,

- pochodne ropy naftowej (wazelina, parafina, olej mineralny),

- silikony,

- aromaty i barwniki syntetyczne,

- karbomery oraz konserwanty nieidentyczne z naturalnymi.

Warto także zwrócić uwagę na tolerancję ekologiczną produktów eko. Kosmetyk taki powinien być przyjazny dla środowiska i zasobów przyrodniczych. Istotne jest też stosowanie opakowań w sposób oszczędny, czyli produkt taki nie powinien posiadać ,,dodatkowych" kartoników wewnątrz opakowania, co powiększa optycznie jego objętość, a także folii zewnętrznej. Ponadto opakowania powinny pochodzić z surowców wtórnych i ulegać biodegradacji. 

Certyfikacja i kontrola kosmetyków ekologicznych

Zdobycie certyfikatu nie jest rzeczą ani prostą, ani tanią, a licencja na produkcję certyfikowanych kosmetyków naturalnych i organicznych jest czasowa np. w przypadku ECOCERT jest ważna przez 1 rok i przyznawana po przeprowadzonym audycie przez jednostkę certyfikującą. Ze względu na duże zainteresowanie konsumentów produktami eko, a także prężnie rozwijającym się rynkiem kosmetycznym, oferującym tego typu produkty, powstało wiele instytucji nadzorujących i certyfikujących produkcję kosmetyków naturalnych i organicznych. Kontrola rozpoczyna się już na etapie przygotowania gleby. Zanim zostanie założona plantacja ekologiczna, przez 3 kolejne lata sprawdza się jakość gleby pod względem zawartości składników organicznych, nieorganicznych i związków mineralnych. Kontroluje się także wodę używaną do podlewania roślin, w tym deszczówkę. Również środki ochrony roślin stosowane do uprawy, są umieszczone na liście dozwolonych i certyfikowanych. Nic więc dziwnego, że cena surowców kosmetycznych opartych na naturalnych składnikach z ekologicznych upraw jest wysoka. 

Znak jakości ,,kontrolowany kosmetyk naturalny i organiczny" oznacza, że każdy z kosmetyków spełnia najwyższe kryteria jakości i produkowany jest zgodnie z określonymi standardami. W Europie działa kilka niezależnych organizacji, które kontrolują rynek kosmetyków naturalnych, sprawdzając poszczególne produktu i wydając certyfikaty potwierdzające ich wysoką jakość; w Polsce jest to Polskie Centrum Badań i Certyfikacji. 

Europa ujednoliciła standardy dotyczące pojęć i zasad produkcji ekologicznych kosmetyków, zgodnie z wytycznymi COSMOS (Cosmetics Organic and Natural Standard). Jednak zasady certyfikacji kosmetyków naturalnych, organicznych, eko i bio, stosowane przez organizacje, bazują jedynie na wytycznych Komitetu Eksportów Produktów Kosmetycznych, ale nie posiadają mocy prawnej. 

Dla kogo produkty eko?

Po kosmetyki ekologiczne sięgają już nie tylko osoby prowadzące zdrowy i zrównoważony tryb życia, odżywiające się nieprzetworzonym jedzeniem, proekologiczne, ale również ci, którzy szukają niepowtarzalnej pielęgnacji skóry, a także kierują się korzyściami dla własnego zdrowia. Kosmetyki ekologiczne sa odpowiednie dla każdego typu cery, również ze skłonnością do alergii, o ile dana substancja pochodzenia naturalnego nie jest ,,alergenem" dla danej osoby. Produkty te cieszą się również uznaniem wśród osób z problemami dermatologicznymi skóry, jak i w przypadku pielęgnacji dzieci. Kosmetyki bogate w substancje naturalne są łagodne, a jednocześnie skuteczne. 

Wady produktu eko

Każde kosmetyki mają jakąś wadę. W przypadku produktów eko jest to fakt  zmienności surowców roślinnych pod względem zawartości składników aktywnych. Zróżnicowany skład substancji biologicznie czynnych w roślinie zmienia się w zależności od jej okresu rozwoju, czy warunków klimatycznych, co ogranicza możliwość otrzymania wyjściowego produktu. Ponadto substancje roślinne z powodu zwiększonej podatności na zanieczyszczenia mikrobiologiczne, zmniejszają trwałość produktu kosmetycznego. 

1. Bury D. Powrót do natury. Cabines 2008; 29.
2. Bugla-Płoskońska G., Drąg G. Ekotrend w kosmetologii i SPA. Kosmetologia estetyczna 2012; 1: 41-43.
3. Mirkowska B. Kosmetyki naturalne i organiczne pod kontrolą. Kosmetologia estetyczna 2013; 2(1): 13-16.