Witajcie!

W ostatnim poście kosmetycznym opisywałam Wam różnicę miedzy kosmetykami naturalnymi i ekologicznymi oraz wymieniałam standardy, jakie oba muszą spełniać, aby móc się takimi nazywać. Dziś kontynuuję temat, jednak z innej strony - prawnej.

Nie da się ukryć, że produkty nawiązujące do natury cieszą się naprawdę dużą popularnością i coraz częściej ten trend zaznacza się również wśród producentów kosmetyków. Nowe linie produktów naturalnych powstają jak grzyby po deszczu, są już firmy, które specjalizują się tylko w ekologicznych kosmetykach, stosują biodegradowalne opakowania, a także ekologiczną uprawę roślin, które służą jako surowce. Jak nie pogubić się w tym eko-światku i na co zwracać uwagę przy wyborze nowego produktu? Czy certyfikacja jest potrzebna? O czym w ogóle świadczą otrzymane certyfikaty i jakie warunki musiały spełnić produkty, by je uzyskać?

Czy istnieje definicja prawna kosmetyków ekologicznych?

Definicja kosmetyku w polskim ustawodawstwie jest zgodna z Dyrektywą Komisji EU dotyczącą produktu kosmetycznego (76/768/EWG). Według ustawodawcy ,,kosmetyk oznacza każdy produkt przeznaczony do kontaktu z zewnętrznymi częściami ciała ludzkiego (skórą, owłosieniem, paznokciami, wargami i zewnętrznymi narządami płciowymi) lub zębami i błonami śluzowymi jamy ustnej, którego wyłącznym lub głównym zadaniem jest ich czyszczenie, perfumowanie lub ochranianie, aby utrzymywać je w dobrym stanie, zmieniać ich wygląd lub poprawiać zapachy ciała". W stosunku już do samej definicji nie ma nic na temat kosmetyków naturalnych czy organicznych. Dlatego wyjaśniając ich definicję, warto spojrzeć na wytyczne Komitetu Ekspertów Produktów Kosmetycznych przy Komitecie Zdrowia Publicznego Rady Europy (ESCOP) z września 2000 r. Według Komitetu ,,kosmetyk naturalny to produkt, który ma upiększać i pielęgnować za pomocą substancji naturalnych, przyjaznych dla skóry i środowiska, sprzyjający zdrowiu, wspierający samoregulację organizmu i wspomagający przez długi czas utrzymywanie naturalnej urody i harmonijny rozwój ciała i ducha, a otrzymywany jest ze składników pochodzenia naturalnego (roślinnego, zwierzęcego, mineralnego), uzyskanych metodami fizycznymi (np. tłoczenie, ekstrakcja, filtracja, destylacja, suszenie itp.) mikrobiologicznymi lub enzymatycznymi".

Czy certyfikacja jest potrzebna?

Standardy certyfikujące ,,naturalność" kosmetyku zostały opracowane w celu ułatwienia i uświadomienia wyboru konsumenta. Standardy organizacji określają przepisy, jakie producent musi spełnić odnośnie jakości, procesu pozyskiwania substratów oraz ich uprawy, produkcji i pakowania samego produktu, aby zasługiwał na miano certyfikowanego. Na świecie istnieje wiele organizacji, które takie certyfikaty mogą nadawać. Poniżej opiszę tylko kilka z nich, raczej tych bardziej znanych. 

ECOCERT

Najbardziej znana w Europie organizacja certyfikująca kosmetyki. Powstała we Francji i została zaaprobowana w ponad 80 krajach. Zarządza ponad 30% całego rynku kontroli i akredytacji produktów organicznych i ekologicznych na świecie. Nie jest bezpośrednio powiązana z producentami kosmetyków, dlatego może być uznana za niezależną i bezstronną. Według ich standardów kosmetyk naturalny to taki, którego zawartość składników pochodzenia naturalnego musi wynosić minimum 95%, minimum 50% składników pochodzenia naturalnego pochodzi z upraw ekologicznych, a 5% wszystkich składników pochodzi z upraw ekologicznych. Natomiast kosmetyk naturalny i organiczny zawiera minimum 95% składników pochodzenia naturalnego i minimum tyle samo % surowców naturalnych pochodzi z upraw ekologicznych. Ponadto zawiera maksymalnie 5% składników syntetycznych, do tego 10% wszystkich składników pochodzi z upraw ekologicznych.

Dla obu tych klas kosmetyków obowiązują także wspólne wymagania: zakaz stosowania surowców modyfikowanych genetycznie; surowce pochodzenia zwierzęcego muszą zostać wytworzone w drodze naturalnej produkcji przez żywe zwierzęta (np. mleko, miód); zakaz testowania komponentów oraz produktów końcowych na zwierzętach; rezygnacja z syntetycznych substancji zapachowych oraz barwiących; zakaz stosowania sztucznych tłuszczy, olejów, silikonów, parafiny i innych substancji, uzyskiwanych na drodze destylacji ropy; zakaz stosowania emulgatorów PEG (glikol polietylenowy); jako konserwanty dozwolone są m.in: kwas benzoesowy, kwas mrówkowy, kwas sorbinowy, salicylowy i ich sole; sterylizacja surowców i gotowego kosmetyku na drodze radioaktywnego naświetlania jest niedozwolona.

BDIH

Niemiecka organizacja certyfikująca BDIH (Bundesverband Deutscher Industrie und Handelsunternehmen), czyli Federalny Związek Niemieckiego Przemysłu i Firm Handlowych, w 2010 roku utworzył normę dla kosmetyków naturalnych. Jednakże BDIH jest bezpośrednio powiązany z producentami kosmetyków, więc obiektywizm certyfikacji i neutralność mogą być zagrożone. Według niemieckich standardów kosmetyki organiczne zawierają co najciemniej 95% składników pochodzących z upraw organicznych, biodynamicznych lub z kontrolowanych zbiorów roślin dziko rosnących. Natomiast kosmetyki z organicznymi składnikami muszą zawierać 70-95% składników pochodzenia jw. 

COSMEBIO

To marka certyfikacji kosmetyków naturalnych, która jest popularna we Francji i wykorzystuje normy ECOCERT jako podstawę do przyznawania znaku certyfikacji dla produktu. Ponadto nadaje ona logo BIO lub ECO. Karta COSMEBIO zezwala na użycie minimalnej ilości substancji syntetycznych, które muszą spełniać rygorystyczne wymagania. 

SOIL ASSOCIATION

To wiodąca brytyjska organizacja certyfikująca. Obecnie ponad 80% produktów ekologicznych w Wielkiej Brytanii oznaczonych jest tym znakiem. Kupując produkt z takim certyfikatem, wiadomo, że jest organiczny i w zależności od oznaczenia, został wyprodukowany w 70-95% ze składników organicznych.

COSMOS

Czyli Cosmetics Organic and Natural Standard, to ujednolicone standardy europejskie dotyczące pojęć i zasad produkcji kosmetyków ekologicznych. Jest to pierwsza wspólna europejska norma, która zrzesza ECOCERT, BDIH, Soil Association i Cosmebio. Została założona w 2010 roku, aby umożliwić różnym instytucjom proces certyfikacji produktów zgodnie ze wspólnymi standardami w Europie. 

NaTrue

Niestety nie wszystkie europejskie organizacje certyfikujące należą do COSMOS. Ci, którzy odmowili przyłączenia się (tj. Weleda, DR. Hauschka / Wala, Logona/Lococos, Lavera/Laverana, Primavera, Sanaverde) stworzyli własne standardy certyfikacji, czyli NaTrue. To Europejskie Ugrupowanie Interesów Producentów Kosmetyków Naturalnych i Organicznych. Certyfikat charakteryzuje ilość gwiazdek. Kosmetyki z jedną gwiazdką spełniają podstawowe wymagania co do naturalnych składników, z dwiema oznaczają 70%, a kosmetyki z trzema gwarantują, że 95% składników jest pochodzenia roślinnego. 

Inne

AIAB (Associazione Italiana per l'Agricoltura Biologica),czyli Włoskie Stowarzyszenie Rolnictwa Ekologicznego, czyli  to organizacja, która posiada własne zasady certyfikowania kosmetyków. Oprócz niego, w Kanadzie istnieje Certech, W Australii - Australian Organic, we Francji również Qualite France, w Niemczech używa się także logo Demeter, a w Nowej Zelandii - Biogro. Ponadto znak Vegan Society zapewnia, że kosmetyk jest wolny od składników pochodzenia zwierzęcego oraz nie jest testowany na zwierzętach. Natomiast logo ,,króliczka ochraniającą go dłonią" jest znakiem Międzynarodowego Związku Producentów Przeciwko Stosowaniu Testów na Zwierzętach w kosmetyce.