Trądzik u dorosłych - przyczyny, diagnoza i leczenie

2/25/2022

 Witajcie!

Przypominajka:

Trądzik zazwyczaj kojarzy się z problemami skórnymi wieku nastoletniego. Dla ludzi młodych to krępujący czas, jednak w większości przypadków choroba ta ustępuje samoistnie wraz z wiekiem lub wymaga niewielkiej ingerencji dermatologa. 

Niestety problem trądziku już od dłuższego czasu przestał być domeną nastolatków, ponieważ cierpi na niego coraz większa liczba dorosłych kobiet i mężczyzn. 

Rodzaje trądziku.

Trądzik to powszechna dermatoza skóry, która charakteryzuje się przewlekłym charakterem - oznacza to, że jej leczenie może trwać bardzo długo, czasem miesiące, a nawet lata. Skłonność do występowania może być uwarunkowana genetycznie i wiązać się z nadprodukcją sebum, niewłaściwym procesem rogowacenia naskórka, a także nadmierną ilością bakterii Propionibacterium Acnes, które występują na powierzchni skóry. 

Najczęściej występującym rodzajem trądziku jest trądzik pospolity - to ten, który pojawia się na skórze w trakcie okresu dojrzewania. Obecnie coraz częściej mówi się także o jego odmianie, jaką jest trądzik u dorosłych, zwany także hormonalnym. Powszechność trądziku u dorosłych z roku na rok staje się coraz większa i częściej dotyczy kobiet. 

Charakterystyka trądziku u dorosłych

Można spotkać się z dwoma rodzajami zmian: o charakterze zapalnym i niezapalnym. Chorobie tej towarzyszy przede wszystkim nasilony łojotok, a także silne rogowacenie naskórka, przez co dochodzi do zaczopowania gruczołów łojowych, czego efektem jest tak zwany wykwit pierwotny, czyli zaskórnik. Zaskórniki możemy podzielić na:

  • otwarte - potocznie nazywane wągrami. Ich ciemne zabarwienie spowodowane jest utlenianiem się keratyny oraz nagromadzeniem melaniny. Zaskórniki otwarte na środku posiadają niewielki otwór, przez który wydobywa się masa łojowo-rogowa. Są to zmiany niezapalne i zwykle łagodne. Niestety mogą w łatwy sposób ulegać nadkażeniom ze względu na aktywność bakterii beztlenowych. Te, uwalniając enzymy, powodują wystąpienie stanu zapalnego i pojawiają się wtedy wykwity o charakterze grudkowo-krostkowym;
  • zamknięte - powstają przez nagromadzenie korneocytów w ujściach gruczołów łojowych. Mają postać białych i bardzo drobnych kropek, które wyczuwalne są jako nierówności skóry. 
Jeśli trądzik dorosłych przyjmuje cięższą postać, dochodzi do tworzenia się na skórze ropnych nacieków, które pozostawiają po sobie szpecące i trudne do usunięcia blizny. 

W zależności od tego, z jakimi zmianami mamy do czynienia, możemy wyróżnić:
  • trądzik zaskórnikowy
  • trądzik grudkowy
  • trądzik ropowiczy
Istnieje też forma trądziku u dorosłych zwana ,,przetrwałym", czyli taki, który na naszej skórze utrzymuje się niezmiennie od okresu dojrzewania, a także ,,późny", który po raz pierwszy pojawia się w dorosłym życiu. 

Natomiast trądzik u dorosłych mężczyzn może wyglądać jeszcze inaczej. Często spowodowany jest przez uszkodzenia mechaniczne, w trakcie golenia, niewłaściwą pielęgnację. Zwykle bywa bardziej bolesny, a leczenie trwa znacznie dłużej niż w przypadku kobiet. Można go podzielić na:
  • ropowiczy - występuje na twarzy oraz klatce piersiowej i plecach. Oprócz zaskórników i krost pojawiają się torbiele ropne, których gojenie jest długotrwałe i pozostawiają po sobie blizny.
  • odwrócony - jego objawy są zbliżone do ropowiczego. Na skórze pojawiaj się duże cysty wypełnione ropą, a gojenie odbywa się przez bliznowacenie;
  • skupiony - występuje w okolicy pach, pachwin oraz pośladków. Niedoskonałości tworzą zlewające się torbiele i nacieki, często bardzo rozległe. Pozostawiają po sobie blizny.

Czym trądzik u dorosłych różni się od nastoletniego?

Chociaż trądzik pospolity występuje zarówno u dorosłych, jak i nastolatków, jego objawy mogą się znacząco różnić. W przypadku trądziku hormonalnego zmiany często zlokalizowane są w strefie U, która obejmuje linię żuchwy, usta, brodę, a także szyję. Zmiany mogą pojawiać się także za uszami. 
Ma postać bolących grud i twardych krost, które są głęboko umiejscowione i często pozostawiają blizny, a sam ich dotyk może powodować silny ból. 

Warto mieć na uwadze, że u każdej osoby nasilenie objawów będzie się różnić. Na przykład w przypadku niektórych kobiet mogą występować tylko pojedyncze zmiany, które nasilają się okresowo (tuż przed miesiączką), z kolei u innych osób mogą być dokuczliwe i towarzyszyć im przez cały okres trwania choroby. 
Niezależnie od tego, czy mówimy o trądziku osób dorosłych, czy też wieku młodzieńczego, jest to choroba, która bardzo silnie oddziałuje na nasze samopoczucie i psychikę. Nawet niewielkie zmiany trądzikowe na twarzy mogą stać się przyczyną problemów emocjonalnych, stresu, czy trudności z zaakceptowaniem wyglądu. A radzenie sobie z chorobą jest szczególnie trudne, kiedy trądzik hormonalny pojawia się po raz pierwszy w dorosłym życiu. 

Trądzik u dorosłych - przyczyny 

Znalezienie odpowiedzi na to, co powoduje trądzik u dorosłych jest znacznie bardziej skomplikowane, niż sytuacja, gdy choroba pojawia się w wieku młodzieńczym. Podłoże tej choroby jest skomplikowane, ponieważ na jej wystąpienie może mieć wpływ wiele czynników, tj.:

  • stres i intensywny tryb życia
  • zaburzenia hormonalne
  • nieodpowiednia dieta
  • źle dobrana pielęgnacja
  • zanieczyszczenie środowiska
  • zmiany klimatu
  • wrażliwość skóry
  • promieniowanie UV
  • alergie lub nietolerancje pokarmowe
W odpowiedzi na stres ciało produkuje hormony zwane androgenami. Mogą one stymulować nadprodukcję sebum, co może prowadzić do nasilenia objawów trądziku. Również pod wpływem zewnętrznych stresorów - promieniowanie, kurz, zanieczyszczenia - skóra ze skłonnością do niedoskonałości podlega procesom utleniania, co powoduje reakcję łańcuchową: hiperkeratynizację (nadmierne rogowacenie), nadprodukcję sebum (skóra tłusta) oraz utlenianie sebum i zanieczyszczeń obecnych na powierzchni skóry. Proces ten może prowadzić do powstawania nowych przebarwień. 

Hormony a trądzik u dorosłych

Szczególnie istotną rolę w występowaniu trądziku u dorosłych kobiet mają hormony. To właśnie zaburzenia związane z ich wzrostem lub spadkiem sprawiają, że duża ilość dorosłych zmaga się z objawami trądziku.

Hormonami odpowiedzialnymi za powstawanie trądziku są męskie hormony (androgeny, testosteron i dihydrotestosteron). Może się zdarzyć, że za pojawienie się zmian odpowiedzialne będą żeńskie hormony, czyli estrogeny. Nasilenie się objawów w przypadku wahań hormonalnych obserwuje się w:
  • okresie okołomiesiączkowym
  • w ciąży i po urodzeniu dziecka
  • po odstawieniu tabletek antykoncepcyjnych
  • w czasie premenopauzy i menopauzy (trądzik po 40.)

Diagnostyka i leczenie

W pozbyciu się trądziku hormonalnego istotną rolę odgrywa diagnostyka, którą powinno się przeprowadzić przed rozpoczęciem leczenia. Badania hormonalne są zlecane przez lekarza prowadzącego - dermatologa lub endokrynologa. Oznaczane są najczęściej: testosteron całkowity i wolny, hormony tarczycy, prolaktyna, insulina, hormon luteotropowy (LT), hormon folikulotropowy (FSH) oraz dehydroepiandrosteron (DHEA). 

Niektórzy lekarze zalecają również zrobienie testów pokarmowych, które sprawdzają, czy osoba nie ma nadwrażliwości na jakiś składnik diety. Często okazuje się, że osoba nie wiedziała, że konkretny pokarm mu szkodzi, a organizm walczy z nim od wielu miesięcy, co skutkuje nadreaktywnością układu immunologicznego, jego osłabieniem i przez to łatwym rozwojem trądziku. Wyeliminowanie alergii i nadwrażliwości pokarmowych to pierwszy krok ku zdrowej cerze. 

Leczenie trądziku u dorosłych zazwyczaj ma charakter zewnętrzny. Najczęściej stosuje się preparaty o działaniu miejscowym w postaci kremów, maści lub roztworów. Leki takie charakteryzują się działaniem przeciwzapalnym, przeciwłojotokowym, przeciwbakteryjnym i keratolitycznym. 

Kiedy zmiana diety i dobrana pielęgnacja to za mało, do leczenia nasilonego trądziku zazwyczaj włącza się antybiotyki oraz doustną pochodną witaminy A. Jednak są to metody dość obciążające organizm, szczególnie, że taka kuracja trwa co najmniej kilka miesięcy. Antybiotyki zawierają pochodne tetracykliny, która źle wpływa na układ pokarmowy, a zażywanie retinoidów w dużych ilościach wymaga regularnego wykonywania badań krwi. Dodatkowo często zdarza się, że leczenie antybiotykami daje krótkotrwałe efekty, po czym trądzik wraca. 

Oprócz antybiotykoterapii stosowanej doustnie oraz w żelach na skórę, coraz częściej słyszy się także o laseroterapii. 

Warto pamiętać, że terapia dostosowywana jest do indywidualnych potrzeb pacjenta, a także stanu zaawansowania choroby. Niekiedy diagnoza i leczenie trwają wiele miesięcy, a nawet lat. Nie istnieje żaden magiczny sposób ani kuracja, która pozwoli na pozbycie się trądziku w ciągu kilku dni. Stąd też walka z dermatozą wymaga wiele determinacji oraz cierpliwości. 

You Might Also Like

0 komentarzy

Dziękuję za każdy komentarz :) Staram się odpowiadać na wszystkie wiadomości. Jeśli chcesz to obserwuj ;)